هویت جنسی و اختلال در هویت جنسی

قبل از اینکه راجع به اختلال در هویت جنسی صحبت کنیم باید بدانیم تعریف هویت جنسی چیست؟ بنابراین ابتدا هویت جنسی را تعریف می کنم.

هویت جنسیتی به معنای تشخیص ذهنی فرد از خود به عنوان مرد یا زن است. تشخیص هویت جنسیتی از کودکی شروع می شود و در نوجوانی تقویت می شود و به ثبات میرسد. هویت جنسیتی فرد در واقع شامل رفتارهای بیرونی فرد در جامعه، خانواده و یا در ذهن خود فرد است که ممکن است مردانه یا زنانه باشد و ممکن است رفتار بیرونی فرد با اندام های جنسی زمان تولدش سازگار و یکسان نباشد. به عنوان مثال ممکن است فردی با اندام جنسی زنانه متولد شود اما رفتار مردانه داشته باشد و هویت جنسیتی فرد مردانه باشد. تشخیص هویت جنسیتی فرد رابطه نزدیکی با فرهنگ جامعه مورد نظر دارد. ممکن است رفتاری در فرهنگ یک جامعه زنانه تلقی شود اما در جامعه دیگر مردانه. در اکثر جوامع جنسیت را بر دو مبنای زنانه و مردانه می سنجند اما ممکن است فرد خود را هیچ کدام و یا هردو مانند دوجنسیتی‌ها و یا جنسیت سوم تصور کند مانند: هیجراها.

اختلال هویت جنسیتی زمانی رخ میدهد که ذهنیت فرد از جنسیت خویش با اندام جنسی زمان تولد خود متفاوت است (مثلاً فرد با اندام جنسی مردانه متولد شده اما خود را زن تصور می‌کند و رفتار زنانه می‌کند). به این افراد به اصطلاح دگرجنسگونه یا تراجنسیتی گفته می‌شود این اختلال ممکن است در کودکی و یا در زمان بلوغ رخ دهد.

تعریف اختلال هویت جنسی

اختلال هویت جنسی احساسات پایدار و قوی هست که بر اثر همانندسازی با جنس مخالف به وجود می آید یعنی اینکه دختر رفتار پدر را همانندسازی می کنند و به اصطلاح رفتارش مردانه می شود و بالعکس. این افراد با جنسیت خود کنار نیامده اند و احساس ناراحتی می کنند که این ناراحتی باعث رنج و اختلال می شود.

افرادی که اختلال در هویت جنسی دارند تمایل دارند که در جامعه شبیه افراد جنس مخالف خود زندگی و رفتار کنند. آنان گاهی لباس های شبیه جنس مخالف خود می پوشند. دختران شبیه پسران عمل می کنند و پسران دارای اختلال هویت جنسی شبیه زنان.

مشکلات مربوط به هویت مختل آنان به اشکال مختلف خود را نشان می دهد. به طور مثال ممکن است آنان با جنس مخالف خود فقط همانندسازی کنند و شبیه آنان عمل کنند. برخی ممکن است که لباس های جنس مخالف خود را هم بپوشانند ولی برخی ممکن است به دنیال جراحی برای تغییر جنسیت باشند.

ویژگی ها و اختلالات مرتبط با اختلال در هویت جنسی

تعداد زیادی از این افراد از جامعه کنار می کشند. ممکن است این دوری از دیگران انتخاب آن ها باشد یا مجبور به کناره گیری باشند. این کناره گیری می تواند به علت اعتماد به نفس پایین آن ها باشد و این حتی منجر به رها کردن مدرسه می شود. طرد همسالان و اذیت شدن از جانب آن ها بین پسرها معمول است.

پسرانی که اختلال هویت جنسی دارند رفتارهای زنانه نشان می دهند و روش گفتمان شان زنانه است. این اختلال می تواند خیلی فراگیر باشد به طوری که زندگی روانی فرد حول محور پریشانی جنسی او باشد. آن ها اغلب درگیر ظاهر خود هستند و بیش از هر چیز به فکر تغییر جنسیت خود هستند. همچنین ارتباط با خانواده می تواند به شدت آسیب دیده باشد.

برخی مردان که اختلال هویت جنسی دارند، مکررا با هورمون درمانی خود را تحت درمان قرار می دهند. یعنی درمان توسط خودشان. ممکن است تن فروشی کنند و این ریسک ابتلا به ایدز و بیماری های مقاربتی خطرناک را بالا می برد. بین آن ها اقدام به خودکشی و سوء مصرف مواد هم هست. ممکن است اختلالات اضطرابی را تجربه کنند.

مخصوصا نوجوانان در معرض اقدام به خودکشی و علایم افسردگی قرار دارند. بزرگسالان علایم افسردگی و اضطراب نشان می دهند. برخی مردان بزرگسالان در تاریخچه خود فتیشیسم دارند.

 توجه: فتیشیسم وضعیتی است که در آن یک شی(بت)به عنوان منبع اولیه برانگیختگی جنسی و ارضا عمل می کند. این اختلال یکی از پیچیده ترین اشکال رفتار جنسی است و مزمن است و در مواردی جمع آوری اشیا بت گونه مانند لباس زیر زنانه، چکمه، کفش، جوراب و .. را به خود اختصاص می دهد. ضمنا اکثر این افراد در فعالیتهای جنسی خود انزوا طلب هستند.

علایم اختلال در هویت جنسی

علایم کودکان:

بیان تمایل شان مبنی بر اینکه دوست دارند جنس مخالف خود باشند

احساس بیزاری به اندام جنسی خود

مطمئن هستند که اگر بزرگ شوند می خواهند جنس مخالف خود باشند

به وسیله همسالان خود طرد می شوند و احساس انزوا دارند

افسردگی دارند

مضطربند

بزرگسالان

دوست دارند به عنوان جنس مخالف خود زندگی کنند

آرزو دارند که از شر اندام تناسلی شان خلاص شوند

تمایل به پوشیدن لباس های جنس مخالف شان

احساس انزوا دارند

مضطربند

در چه صورت تشخیص بالینی اختلال هویت جنسی داده می شود؟

همانندسازی شدید و پایدار با جنس مخالف خود ( جدای از منافع فرهنگی باشد یعنی اینکه فرد برای اینکه در یک جامعه مثلا مردانش امکانات بهتری دارند لاین تمایل را نداشته باشد)

احساس ناراحتی پایدار با رفتارهای مناسب با جنسیت خود دارند. احساس نامناسب بودن جنسیت خود با رفتارهایی که می کند. احساس ناراحتی با جنسیتی که دارد به وسیله خصوصیات زیر بیان می شود:

در پسران:

از اندام جنسی شان بیزارند

اعتقاد دارند که اندام جنسی شان ناپدید خواهد شد و یا ترجیح می دادند که ذکر نداشتند.

تمایل نداشتن به بازی های خشن و پر از جست و خیز که مردانه است

در دختران:

دوست ندارند در حالت نشسته ادرار کنند

دوست ندارند که سینه های شان رشد کند یا به قاعدگی برسند

ادعا می کنند که ذکر(پینس) پدیدار خواهد شد

قویا دوست ندارند که لباس زنانه بپوشند

این خصوصیات باید باعث رنج و ناراحتی فرد شود یعنی در صورتی تشخیص اختلال هویت جنسی داده می شود که فرد احساس ناراحتی و رنج داشته باشد و این احساسات زندگی او را مختل کند.