گروه درمانی چیست؟

گروه درمانی چیست؟

گروه درمانی یکی از روشهای رواندرمانی است که در آن افرادی با مشکلات مشابه جلساتی را به طور منظم برگزار می کنند و در این جلسات درمانگر با هدایت گروه به اهداف درمانی دست پیدا می کند.معمولا تعدادافراد گروه بهتر است بین 6 تا 12 نفر باشد و بهتر است این افراد از لحاظ طیف سنی ،تاهل،طبقه اجتماعی و مشکلاتی که باعث مراجعه شده است  تا حدی شباهت داشته باشند.

گروههای درمانی می توانند رویکردهای متفاوتی برای تغییر اعضای گروه خود داشته باشند .به عنوان مثال برخی گروهها صرفا اهداف آموزشی دنبال می کنند،برخی به دنبال تغییر دیدگاههای شناختی اعضا هستند و برخی هم بر تعاملات بین فردی اعضا تمرکز می کنند.نکته مهم آن است که معمولا هر گروهی روش مشخص خود را دارد هرچند در خلال کار گروهی  و با گذشت زمان معمولا همه تغییرات را می توان در افراد مشاهده نمود.یعنی بعد از پایان درمان هم دیدگاههای شناختی مراجع تغییر کرده،هم نکات زیادی آموخته،و هم روابط او با دیگران بهبود یافته است.

در گروه درمانی عوامل زیادی وجود دارد که می تواند به تغییر مراجع منجر شود.فردی که در گروه شرکت می کند به تدریج متوجه می شود که افراد دیگر نیز مشکلاتی شبیه او دارند و در واقع احساس اینکه "فقط من این قدر مشکل دارم" از بین می رود.این مساله بخصوص در مورد افرادی که تجارب آسیب زای شدیدی نظیر تجاوز جنسی داشته اند بسیار کمک کننده است.ضمنا بسیاری از افراد ممکن است قبلا مشکلاتی شبیه او داشته اند که الان برطرف شده است و این امیدواری او را افزایش می دهد.از طرفی مراجع احساس می کند که همواره افرادی وجود دارند که بتوانند به او کمک کنند و احساس تنهایی او در برابر مشکلات کاهش می یابد ضمن اینکه حس حمایت می تواند به آرامش او منجر شود.افرادی که جدید به گروه اضافه می شوند نیز با شنیدن بهبود و تغییر دیگران به  تغییر خود در آینده امیدوار خواهند شد.

همانطور که قبلا هم گفتم یادگیری در گروهها نقش مهمی در رشد و تغییر مراجع دارد.این یادگیری می تواند به صورت آموزش کلاسیک موضوعات بوده و یا به طور ضمنی افراد با مشاهده رفتار دیگران یاد می گیرند چگونه با مشکلات خود برخورد کنند.به عنوان مثال فردی که همیشه در دعوا با همسر خود از پرخاشگری استفاده می کند متوجه می شود که می تواند احساس عصبانیت خود را بدون پرخاشگری هم بیان کند و نتیحه موثرتری بگیرد.همچنین فرد در موقعیتهایی که عاجز شده است ممکن است از سایر اعضای گروه بخواهد که به او راهی را پیشنهاد کنند.

یکی دیگر از راههای تغییر افراد بازخوردهایی است که از سایر اعضای گروه می گیرند . به عنوان مثال ممکن است فردی مرتب از اعضا راهکار درخواست کند و بعد تمام راهکارهای پیشنهادی را رد کند.اعضا به او نشان می دهند که چگونه کمکهای دیگران را نمی پذیرد و این کار او چه احساسی در بقیه ایجاد می کند.

یکی از تحارب لذت بخش برای هر انسانی زمانی است که به همنوع خود کمک می کند.گروهها جایی هستند که این امکان را به افراد می دهند که به گونه ای مرتب در کمک به دیگران سهیم باشند.همین احساس موثربودن در زندگی دیگران می تواند اعتماد به نفس فرد را بسیار افزایش دهد.

گروه این امکان را به فرد می دهد که زندگی کودکی خود و نوع رابطه با سایر اعضای خانواده را بازسازی کرده و به تدریج متوجه مشکلات ارتباطی خود با دیگران شود.به عنوان مثال فردی که در کودکی همواره از توجه والدین به خواهر و برادرهایش گله مند بوده است در گروه هم این احساس را خواهد داشت که اعضا به فرد دیگری بیشتر از او توجه می کنند و به تدریج متوجه می شود که ریشه احساس او از کجا است.سپس در روابظ بین فردی خود نیز این مشکل را متوجه شده و دیگر از همسرش شکایت نمی کند که تو چقدر به مادرت بیشتر از من توجه می کنی!

نهایتا گروهها محل بسیار خوبی برای یادگیری رفتارهای اجتماعی مناسب هستند.فردی که در کودکی به هر دلیلی نتوانسته است این رفتارها را بیاموزد در گروه به تدریج چگونگی برقرار کردن رابطه را آموزش می بیند بدون آنکه از جانب دیگران به دلیل نداشتن این مهارتها مورد سرزنش قرار گیرد.

اگر به شما پیشنهاد گروه درمانی شده یا در این جلسات شرکت می کنید توجه به نکات زیر می تواند برایتان مفید باشد:

• معمولا اکثر افراد در شروع حاضر به شرکت در جلسات و افشا کردن اسرار خود نیستند ولی با گذشت زمان این مشکل برطرف خواهد شد.قرار نیست در گروه درمانی کسی را مجبور به حرف زدن کنند.بسیاری از افراد با قضاوت عجولانه در مورد بی فایده بودن گروه،جلسات را قطع کرده و شانس تغییرات مفید را از خود سلب می کنند.
• هرچه شرکت شما در بحثها و اظهارنظرتان بیشتر باشد سود بیشتری از جلسات خواهید برد.سعی کنید در گروه افکار و احساسات خود را صادقانه بیان کنید.خودتان سعی کنید از بحثهای متفرقه در مورد مذهب و سیاست و...خودداری کنید.گاهی استرس افراد از صحبت کردن راجع به خودشان آنها را به سمت این بحثها سوق می دهد.
• یکی از قوانین اصلی گروهها محرمانه بودن صحبتهایی است که در گروه می شود.لذا در رابطه با دوستان و اعضای خانواده فقط حق دارید از تجربیات خودتان بگویید و نام هیچ کس را به زبان نیاورید.
• بهتر است اعضای گروهها در بیرون از گروه با هم رابطه ای نداشته باشند وگرنه به موفقیت کل گروه آسیب وارد می شود.گروههای درمانی محلی برای دوست یابی نیستند.
• تغییرات اساسی در شخصیت افراد معمولا با گذشت زمان رخ می دهد و نباید انتظار تاثیر سریع داشت.معمولا اول در گروه رفتارتان تغییر می کند و بعد در خارج از گروه.هرچه مدت حضور شما در گروه بیشتر باشد تاثیر بیشتری خواهید گرفت.