اختلال شخصیت چیست؟

اختلال شخصیت چیست؟

در ابتدا باید تعریفی جامع از خود شخصیت داشته باشیم.شخصیت به مجموعه ای از افکار،احساسات،تجربیات درونی،ورفتارهایی از فرد اطلاق می شود که او را از بقیه انسانها متمایز می کند.هرچند نطفه شخصیت در دوران کودکی بسته می شود ولی تجلیات با ثبات بیرونی شخصیت معمولا در اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی خود را نشان می دهند.به عبارت دیگر از حدود 18 سالگی است که می توان در مورد ثبات خصوصیات شخصیتی افراد اظهار نظر کرد.انسانها با هم متفاوتند ولی این تفاوتها معمولا در طیف نرمال قرار دارد یعنی تفاوت به گونه ای است که نه برای خود فرد و نه دیگران مشکل ساز نیست.اگر این خصوصیات به گونه ای باشند که باعث افت عملکرد فرد شده یا برای او استرس زا باشند یا در روابط او با بقیه افراد مشکل ایجاد کنند احتمال اختلال شخصیت وجود دارد.توجه به موارد زیر می تواند احتمال اختلال شخصیت را مطرح سازد:

1-این افراد معمولا درکی از خود دارند که با واقعیت متفاوت است؛مثلا یا خیلی خود را برتر از دیگران میبینند یا خیلی کوچکتر

2-معمولا نمی توانند دنیا را از نگاه دیگران ببینند یا به مسائل از جنبه های دیگری توجه کنند.به عبارتی زاویه دید تنگی دارند

3-با توجه به درک نادرستی که از وقایع پیرامون خود دارند واکنشهای غیر منتظره ای از خود نشان می دهند؛مثلا فردی که خود را برتر از دیگران می داند ممکن است در برابر یک انتقاد کوچک قصد جان طرف مقابل را بکند!

4-معمولا این افراد در تنظیم شدت هیجانهایشان مشکل دارند ؛مثلا یک روز حاضرند جان خود را برای دوستشان بدهند ولی فردای ان روز نمی خواهند سر به تن دوستشان باشد!

5-این افراد معمولا در افکار،برداشتها و رفتارهای خود حالتی انعطاف ناپذیر دارند و به همین دلیل مثل یک چوب خشک شکننده اند.

6-خیلی در برابر تغییر مقاومند و حاضر نیستند بپذیرند که ممکن است اشکالی در انها وجود داشته باشد.همیشه معتقدند که مشکلات انان به دلیل بی کفایتی سایرین است

برای روشن شدن انواع مختلف اختلال شخصیت مثالهای از هر کدام ذکر می شود:

ا/فردی که به همه شک دارد و بر همین اساس سعی دارد که دیگران از کارهای او مطلع نشوند.کوچکترین سوالی از او در مورد کارهایش ممکن است با واکنش تندی پاسخ داده شود.همه زندگی او بر مخفی سازی و مراقبت از اموال و اطلاعاتش متمرکز است.

2/فردی که تنهایی را خیلی دوست دارد و نمی تواند با دیگران رابطه داشته باشد.این فرد سرگرمیهای متفاوتی نیز دارد.مثلا کتاب خواندن را به معاشرت با دوستان ترجیح می دهد.این رفتار او می تواند برای همسرش دردسرساز شود.

3/فردی که خود را برتر از دیگران می داند و لذا حقوق بیشتری هم برای خودش فائل است به گونه ای که سر دیگران کلاه می گدارد و از این بابت نه تنها احساس عذاب وجدان نمی کند بلکه ان را حق خود می داند.

4/فردی که روابط ناپایداری دارد و به همین دلیل زندگی او باثبات نیست مثلا هر چند وقت یک بار عاشق شده بعد از چند ماه رابطه اش به هم می خورد.این افراد معمولا در کنترل  هیجانهایشان هم مشکل دارند و ممکن است سریع دست به خودکشی بزنند یا برای ارام کردن خود از مواد مخدر استفاده کنند.

5/فردی که اعتماد به نفس پایینی دارد و نمی تواند خودش هیچ تصمیمی بگیرد لذا به ذیگران وابسته شده و این وابستگی می تواند برای او دردسرافرین باشد.مثلا همسری که او را مرتب کتک می زند ولی او به خاطر وابستگی نمی تواند اعتراضی بکند.

6/فردی که در همه امور وسواس دارد.همه چیز باید دقیق و منظم ومطابق میل او باشد.این افراد نوعی زندگی ماشینی دارند که در ان عاطفه جایی ندارد و لذا در زندگی احساسی خود دچار مشکل می شوند هر چند ممکن است به دلیل عدم ریسک پذیری هیچ وقت دچار مشکلات مادی جدی نشوند.

البته بایستی ذکر کرد که اختلال شخصیت انواع زیادی دارد و اینها فقط مثالهای معدودی هستند.در مقالات بعدی راجع به هر کدام از این اختلالات بیشتر صحبت خواهد شد.