تاثیر تعارضات زناشویی بر فرزندان. بخش دوم

مهارت های ارتباطی درست را بیاموزید و تمرین کنید

تفاوت در عقیده بین مردم در زندگی روزانه کاملا طبیعی است.  روش سالم و بالغانه این است که سعی کنیم با این تفاوت ها رو به رو شویم. تعداد زیادی روش و مهارت مناسب برای رو به رو شدن با تفاوت ها وجود دارد. به عنوان مثال بهتر است عقاید و احساساتمان را بیان کنیم. به صورت فعالانه و خوب تفاوت عقیده ی دیگری را گوش کنیم. روش های حل مسئله را بیاموزیم و روش های مذاکره یاد بگیریم. سعی کنیم با روش مذاکره برای حل مشکلات جلو برویم.

زمانی که شما از این روش ها استفاده می کنید الگویی سالم برای فرزند خود می شوید تا تفاوت عقیده را تاب بیاورد و بتواند از این روش مشکلش با دیگران را حل کند.

این روش های جدید فضای احساسی خانواده ی شما را تغییر می دهد. تعارضات و خصومت ها جای خود را به مذاکره می دهند. این گونه همکاری و احترام جایگزین فریاد، توهین و خصومت می شوند.

یادتان باشد که اگر تفاوت عقاید به صورت سازنده مدیریت شود، مشکلی ایجاد نمی کند. وقتی شما الگویی شوید برای کودک تان که در عین داشتن تفاوت عقاید به هم احترام و با هم همکاری می کنید، برای او تجربه ی سالمی را پدید می آورید.

برخی اطلاعات را به فرزندتان بدهید

کودکان نیاز دارند که تا حدی بدانند که بین والدین آن ها چه می گذرد وقتی که تعارضات زناشویی وجود دارد. شما هم بهتر است که روراست باشید با آن ها ولی از روش های مطمئن و مناسب مختصری توضیح بدهید. نباید توضیحات کامل و با جزئیات بدهید. مثلا می توانید توضیح بدهید که ما راجع به موضوعاتی که شخصی هست، اختلاف عقیده داریم و نمی توانم کاملا به تو بگویم چه مسائلی بین ما هست. به او بگویید که تلاش می کنید برای کنار آمدن با اختلافات و او را مطمئن کنید که او را واقعا دوست دارید و حتما اوضاع را تغییر می دهید.

کودکان خودمدارهستند یعنی تصور می کنند همه چیز به آنان مرتبط هست مخصوصا در سنی کمتر. بنابراین اگر توضیحات کلی ندهید تصور می کنند که مشکل شما به آن ها مرتبط هست و ممکن است به این دلیل خود را سرزنش کنند.

سعی کنید به او اطلاعات مختصر و کافی دهید که این تعارضات ربطی به او ندارد. اگر این کار را نکنید او خود را سرزنش می کند و حجم بالای استرس را تجربه می کند.

در مقابل فرزندتان، همسرتان را نقد نکنید

کودکان به راحتی از والدین خود شکایت می کنند یا از آن ها انتقاد می کنند ولی برایشان خیلی سخت است که والدی از والد دیگر انتقاد کند. برای آن ها دشوار است که از دیگران درباره ی والدینشان انتقاد بشنوند.

کودکان با هر دو والد همانندسازی می کنند و نباید احساس گناه کنند که والدی که از او انتقاد می شود را دوست دارند.

ممکن است کودکان به طور خودآگاه یا ناخودآگاه بدگویی والدی پشت والد دیگر را حمله به خودشان تلقی کنند و بخشی از خصوصیاتی که شبیه والد مورد انتقاد هست را از بین ببرند. یعنی بخش هایی که شبیه والد به اصطلاح بد هست و از روی او همانندسازی کرده اند، در خود از بین می برند. این باعث کاهش عزت نفس کودک می شود. فقط رابطه با والد دیگر تخریب نمی شود بلکه عزت نفس کودک آسیب می بیند.

تفاوت در روش فرزندپروری طبیعی است و کودکان تجربه ی منحصر به فردی با هر والد دارند. با احترام به تفاوت فرزندپروری همسرتان، به فرزندتان همدلی کردن و احترام به تفاوت ها را بیاموزید.

وقتی که با دیگران راجع به همسرتان صحبت می کنید مراقب کلماتی که به کار می برید باشید. مطمئن باشید که از واژه های انتقاد آمیز زمانی که بچه ها حضور دارند خودداری می کنید.

ممکن است وقتی صحبت می کنید بچه ها به حرف های شما گوش کنند، مراقب باشید که زمان تلفنی صحبت کردن و حرف زدن با دیگران چه می گویید.

اجازه ندهید بچه ها جانب داری کنند

نباید بچه ها تشویق شوند که از یکی از والدین خود جانب داری کنند و در برابر والد دیگر قرار گیرند. این باعث می شود که کودکان احساس گناه کنند که والد خود را رها کرده اند. این باعث ساختار ناسالم خانواده می شود که کودک و یکی از والدینش در مقابل والد دیگر قرار بگیرند.

کودک را رازدار خود نکنید

ممکن است شما وسوسه شوید که به کودک خود تکیه کنید و وقتی در تعارض با همسر خود هستید او شما را حمایت کند. ولی لطفا در برابر این وسوسه ی خود مقاومت کنید.

حتی وقتی که می بینید کودک شما به خوبی با این موضوع کنار آمده و خود را سازگار کرده است، از او نخواهید که مورد حمایت او قرار گیرید زیرا بسیار آسیب زننده است. بهتر است که همیشه کودک شما یک پیامی را از شما دریافت کند آن هم این هست که بر اوضاع کنترل دارید و می دانید که چه کار می کنید و بر اعمال خودتان واقف هستید. یادتان باشد که شما بزرگسال هستید و او کودک است. شما باید با مشکلات خودتان رو به رو شوید چون مشکلات شما به اندازه ی سن شماست نه کودک شما.

این خیلی مهم هست که شما هم بتوانید حمایت کافی دریافت کنید مثلا از دوست خود، اقوام یا این که کمک حرفه ای بگیرید. قرار نیست که این مشکلات را با خودتان حل کنید چون دشوار هست. ولی مراقب باشید! وقتی که فرزند شما بزرگسال به نظر می رسد ممکن است بگویید او درک بالایی دارد و ما مثل دوست هستیم. این نباید باعث شود که از او کمک بخواهید. کودک همیشه کودک است.

به فرزند خود کمک کنید که از پس عصبانیت خود برآید

وقتی پدر و مادر تعارضات زناشویی دارند، الگوی نامناسبی برای فرزند خود در مورد مواجه شدن با عصبانیت هستند. حالا تصور کنید کودکی را که شاهد خشونت فیزیکی بین والدین خود هست.

ممکن است بگویید عصبانیت یک هیجان طبیعی بشر هست. بله هر کسی عصبانی می شود. کودک، بزرگسال و .. ولی توانایی مواجهه ، کنترل و شدت آن متفاوت است.

فرزند شما نیاز دارد که چگونگی مواجهه و کنترل عصبانیت خود را بیاموزد. شما در این زمینه نقش مهمی دارید.

در جست و جوی کمک حرفه ای باشید

تعارضات شدید زناشویی می تواند باعث استرس زیادی شود و بر سلامت روان شما هم تاثیر منفی بگذارد. برخی از والدین با سوء استفاده ی مواد مخدر و الکل سعی می کنند با این تعارضات مواجه شوند. استرس ناشی از این تعارضات مهارت های فرزندپروری شما را تحت تاثیر قرار می دهد و حتی می تواند باعث شود به قدر کافی به فرزندتان رسیدگی نکنید و او رفتارهای بدون فکر انجام دهد.

بهترین کار در این شرایط این است که مراقب خود باشید چه جسمانی و چه روانی. مشاوره یا رواندرمانی می تواند حمایت احساسی خوبی برای شما در این شرایط باشد. در این دوران سخت شما نیاز به حمایت مناسب دارید که رواندرمانی می تواند این را به شما بدهد.

زوج درمانی و خانواده درمانی می تواند راه حل های بهتری برای ارتباط بهتر با همسرتان به شما معرفی کند.

خیلی از مشاوران آموزش زوج درمانی و حل مشکلات زوج ها را گذرانده اند و می توانند در این زمینه کمک حرفه ای کنند. حتما در جست و جوی درمانگری باشید که در زمینه ی زوج درمانی تجربه و تخصص دارد.

آموزش برای والدینی که با یکدیگر مشکل دارند مفید است. والدین معمولا روش فرزندپروری متفاوتی با یکدیگر دارند. یکی از بخش های مهم کاهش تعارض بین والدین این است که مشاور به آن ها بیاموزد که چگونه با روش های متفاوتشان با یکدیگر کنار بیایند.

بهتر است در جست و جوی درمانگر یا گروهی باشید که در این زمینه متخصص هستند. برای والدینی که جدا شده اند، روش بهبود همکاری پدر و مادر ضروری است.

همکاری والدین در صورت وجود تعارض بین آن ها بسیار دشوار است ولی می تواند اتفاق بیفتد. بهتر است با کمترین خصومت اتفاق بیفتد.

کسانی که بین زن و شوهر واسطه می شوند در این وضعیت می توانند مفید باشند. وکیل گرفتن هم مفید است ولی گاهی وکلا رویکرد خصمانه ای دارند و به جای ایجاد همکاری و بهبود اوضاع بین زن و شوهر، رقابت ایجاد می کنند.

در امریکا قانونی به نام قانون خانواده مشترک وجود دارد. در این روش فضای خصمانه ایجاد نمی شود و یک تیمی وجود دارد که هم شامل مشاور خانواده که در زوج درمانی و خانواده درمانی متخصص هستند می شود و هم مشاوران کودک که به نیازهای احساسی کودک می پردازند و هم متخصصان امور مالی. این تیم می توانند به خانواده هایی که در حال جدایی هستند کمک کنند.

در نهایت باید بگویم که حمایت کودکان در شرایطی که در معرض تعارضات زناشویی والدین قرار دارند بسیار مهم است. توصیه می شود برای این کودکان کمک حرفه ای گرفته شود. متخصصان سلامت روان کودک توصیه می شود. مثلا در ایران روانپزشک فوق تخصص کودک و نوجوان و یا روانشناس کودکان توصیه می شود.

این تعارضات می تواند برای روند طبیعی رشد کودک مخرب باشد. متخصص سلامت روان کودک به او کمک می کند که خاطرات دردناک را هضم کند و بهتر کنار بیاید.