هراس اختصاصی یا فوبیا

افراد زیادی از هراس اختصاصی رنج می برند. این افراد ترس شدید و غیر منطقی را از اشیاء حقیقی یا شرایط خاصی تجربه می کنند. مثلا ترس شدید از سگ ، خون، ارتفاع،پرواز، و ...

هراس های اختصاصی فقط ترس های شدید نیستند، بلکه ترس های غیر منطقی هستند. بزرگسالان می دانند که ترس آن ها غیر منطقی است ولی از مواجهه با آن یا فکر کردن درباره ی مواجهه با آن هراس شدیدی دارند و مواجهه با آن شرایط باعث می شود که افراد دچار اضطراب شدید یا حملات وحشت زدگی شوند.

از نظر آماری هراس اختصاصی بیش از در بیش از ده درصد جمعیت اتفاق می افتد.کسی نمی داند دقیقا چه دلیلی باعث این هراس می شود ولی می توان گفت در بین زنان این هراس خیلی شایع است مثلا هراس از سوسک. اگر دقت کنید سوسک بسیار کوچکتر از انسان است و نمی تواند آسیبی به انسان بزند ولی معمولا خانم ها بیشتر و آقایان کمتر از آن هراس زیادی دارند. حالا تصور کنید همین هراس را فردی از دیدن خون، سگ ، رانندگی یا ... داشته باشد.

هراس ها اولین بار در خردسالی و نوجوانی ظاهر می شوند. ناگهانی شروع می شوند و دوام بیشتری می یابند. با یک مثال تفاوت ترس کودکان از اشیاء یا .. را مقایسه می کنیم با هراس اختصاصی. مثلا کودکانی که از تاریکی یا حیوانات می ترسند، در طول زمان ترس آن ها از بین می رود ولی اگر هراس آنان ادامه یابد و در بزرگسالی هم همچنان دچار استرس زیاد و هراس شدید شوند، دیگر نام آن هراس اختصاصی است نه ترس طبیعی.

دقیقا مشخص نیست که به چه دلیلی برخی از اشیاء یا وضعیت هایی هراس دارند و بقیه ندارند.

هراس های اختصاصی، ترس های شدید و مداوم هستند که حداقل شش ماه دوام دارند.

قرار گرفتن در معرض محرک ترس همواره باعث برانگیخته شدن ترس شدید می شود و می تواند این پاسخ ناگهانی، شبیه وحشت زدگی باشد. و در کودکان با واکنش های نظیر گریه کردن، چسبیدن به دیگری و اضطراب شدید خود را نشان می دهد.

باید دقت کنیم که میزان ترس و واکنش نباید با ترس طبیعی از یک شی و وضعیت مشابه باشد و پاسخ همیشگی به یک وضعیت نباشد بلکه هراسی بیش از حد و غیر منطقی باشد. برخی ترس ها مربوط به فرهنگ افراد است. نباید این هراس مشابه آن هراس فرهنگی هم باشد. اکثر بزرگسالان متوجه خواهند شد که ترس آن ها بی دلیل است و بیش از اندازه است. آنان از این حقیقت رنج می برند که دچار این هراس غیر منطقی می شوند.

افراد از موقعیت های هراس آور اجتناب می کنند و اگر هم با آن مواجه شوند بدون شک هراس بسیار شدیدی دارند.

اجتناب، پیش بینی اضطراب و رنج حاصل از وضعیت های ترس آور زندگی عادی و طبیعی را مختل می کند و باعث ناراحتی می شود. همچنین روابط دوستانه و کاری را مختل می کند.

این ترس ها و هراس ها از شی خاص نباید با بیماری دیگری قابل توجیه باشد. یعنی اینکه نباید به خاطر افسردگی یا بیماری پزشکی دیگری این هراس ها ایجاد شود تا بتوان ان را هراس نامید.